• 2005
  • Arch Med Sadowej Kryminol. 2005;LV(3): 185-240

Arch Med Sadowej Kryminol. 2005;LV(3): 185-240

Spis treści

Jarosław Bednarek, Elżbieta Bloch-Bogusławska, Piotr Engelgardt, Ewa Wolska, Karol Śliwka, Wykorzystanie stopnia zarastania szwów czaszkowych do szybkiej śródsekcyjnej oceny wieku osób dorosłych (The degree of closure of the cranial suture as a quick adult age evaluation tool during autopsy) str. 185-189

STRESZCZENIE: Celem pracy była ocena możliwości szybkiego określania wieku podczas sekcji zwłok na podstawie stopnia zarośnięcia szwów czaszkowych. Wykorzystując szew strzałkowy i fragmenty szwów wieńcowego i węgłowego dokonano określenia wieku 20 kobiet i 20 mężczyzn. Wyniki porównano z wiekiem metrykalnym ustalonym na podstawie dat urodzeń i śmierci badanych. W wielu przypadkach stwierdzono niewielkie przeszacowanie wieku w chwili śmierci. Uzyskane wyniki wskazują, że precyzyjna ocena wieku na podstawie stopnia zarastania szwów nie jest możliwa bez maceracji pokrywy czaszki. ABSTRACT: The aim of this paper was to test a method of quick evaluation of age of deceased during autopsies based on examination of cranial suture closure. The age of 20 males and 20 females was evaluated based on sagittal and fragments of the coronal and lambdoid sutures. The results were compared with the actual chronological age of the deceased calculated on the basis of their dates of birth and demise. In many cases, a slight overestimation occurred in evaluating the age by analyzing the sutures. Thus the results show that a precise and thorough evaluation of the deceased’s age is not possible on the basis of the cranial suture closure without maceration of the skull. SŁOWA KLUCZOWE: identyfikacja, wiek, szwy czaszkowe KEY WORDS: identification, age, cranial sutures

Ewa Raczek, Czy opiniowanie spraw spornego ojcostwa w oparciu o badania serologii klasycznej jest jeszcze zasadne czy już nie? (Are expert’s reports of disputed paternity supported by classical serology methods – sense or nonsense?) str. 190-194

STRESZCZENIE: Przegląd ekspertyz Io prowadzonych w KMS ŚAM w Katowicach w ostatnich pięciu latach (2000-2004) pod względem merytorycznym (uzyskane prawdopodobieństwo ojcostwa, a co za tym idzie możliwość dania jednoznacznej odpowiedzi na pytanie: jest czy nie jest ojcem dziecka) oraz ekonomicznym (poniesione koszty, czas oczekiwania na ostateczną opinię w danej sprawie) pozwolił odpowiedzieć przecząco na pytanie postawione w tytule pracy. Duża liczba reopiniowań ekspertyz Io w oparciu o techniki biologii molekularnej podraża koszty jak również wydłuża czas zakończenia sądowego ustalenia ojcostwa. ABSTRACT: A review of expert reports, carried out during the last five years (2000-2004) in Department of Forensic Medicine of Silesian Academy of Medicine in Katowice, concerning meritorical and economics aspects, one should answer the above question negatively. During the review many factors were taken under consideration i.e.: results in paternity probability, which means answering unequivocally whether the defendant is or is not the child’s father and also all the necessary costs and time in anticipation for the final outcome. A substantial amount of re-opined expert’s reports using methods in molecular biology makes all costs much higher and also causes an elongation of the time awaiting the verdict. SŁOWA KLUCZOWE: opiniowanie, sporność ojcostwa, metody serologii klasycznej, metody biologii molekularne KEY WORDS: expert’s reports, disputed paternity, classical serology methods, molecular biology methods

Sebastian Rojek, Małgorzata Kłys, Mariusz Ścisłowski, Test kontroli oznaczania środków uzależniających we włosach jako miernik jakości analizy toksykologicznej (A proficiency test of hair for the analysis of drug abuse as an index of quality of toxicological analysis) str. 195-205

STRESZCZENIE: Światowe Towarzystwo Badania Włosów (The Society of Hair Testing – SoHT) w 2004 roku po raz czwarty było organizatorem testu kontroli jakości wyników analizy środków uzależniających we włosach (2004 Proficiency Test on Drugs of Abuse in Hair). Do testu przystąpiło 23 laboratoria toksykologiczne, w tym Pracownia Toksykologii Katedry Medycyny Sądowej CM UJ. Przysłano do analizy pięć próbek włosów celem oznaczenia w nich ksenobiotyków w zakresie czterech grup środków uzależniających: opioidów (6-monoacetylomorfiny, morfiny, kodeiny), amfetamin (amfetaminy, metamfetaminy, 3,4-metylenodioksyamfetaminy – MDA, 3,4-metylenodioksymetamfetaminy – MDMA, 3,4-metylenodioksyetylamfetaminy – MDEA), kokainy i jej metabolitów (benzoiloekgoniny, kokaetylenu) oraz kannabinoli (Δ9-terahydrokannabinolu – 9-THC, kannabinolu – CBN). Uzyskano pozytywne wyniki we wszystkich grupach oznaczanych ksenobiotyków. Do analizy badanych próbek zastosowano metodę chromatografii cieczowej sprzężonej z tandemową spektrometrią mas w opcji chemicznej jonizacji pod ciśnieniem atmosferycznym (LC-APCI-MS-MS) i chromatografii gazowej sprzężonej z tandemową spektrometrią mas (GCEI- MS-MS) z jonizacją elektronową. ABSTRACT: The Society of Hair Testing – SoHT organized a quality control test: „2004 Proficiency Test on Drugs of Abuse in Hair”. 23 toxicological units participated in the test, among them the Toxicological Laboratory of The Institute of Forensic Medicine CM UJ. Five hair samples were obtained for analysis comprising four groups of drugs of abuse as follows: opioids (6-monoacethylmorphine, morphine, codeine), amphetamine (amphetamine, methamphetamine, 3,4-methylendioxyamphetamine – MDA, 3,4-methylendioxymethamphetamine – MDMA, 3,4-methylendioxyethylamphetamine – MDEA), cocaine and metabolites (benzoiloecgonine, cocaethylene) and cannabinoids (D9-tetrahydrocannabinol – 9-THC, cannabinol – CBN). Obtained results were evaluated positively in all groups of drugs which were the subject of examination. Liquid chromatography coupled with tandem mass spectrometry in chemical ionization under atmospheric pressure option (LC-APCI-MS-MS) and gas chromatography coupled with tandem mass spectrometry and electronimpact ionization mode (GC-EI-MS-MS) were applied for analysis of analytes. SŁOWA KLUCZOWE: test kontroli jakości wyników, środki uzależniające we włosach, LC-APCI-MSMS, GC-EI-MS-MS KEY WORDS: Proficiency Test on Drugs of Abuse in Hair, drugs of abuse in hair, LC-APCI-MS-MS, GCEI- MS-MS

Mariusz Patla, Stanisław Teleśnicki, Czynniki charakteryzujące kobiety dokonujące zabójstw (Characteristic features of female murderers) str. 206-208

STRESZCZENIE: 65 kobiet – zabójczyń było poddanych obserwacji w Oddziale Obserwacji Sądowo-Psychiatrycznej Szpitala AŚ w Krakowie. W 61 przypadkach ofiary były blisko z nimi związane. Rozkład inteligencji badanych kobiet był podobny jak w całej populacji. 41 kobiet przed dokonaniem morderstwa było narażone na przemoc. Tylko w 7% przypadków nie obserwowano patologicznych nieprawidłowości w OUN. W badanej grupie w 5% przyjęto zniesioną poczytalność ABSTRACT: 65 female murderers were observed in the Forensic Psychiatry Ward. In 61 cases the victims were closely connected with the victim. The intellectual capacity of these women was similar to the average population. 41 women were abused before murder. Only in 7% of cases pathological abnormalities in CNS were not observed. In the examined group 5% were classified as insane. SŁOWA KLUCZOWE: kobieta-zabójczyni, psychiatria sądowa, agresja KEY WORDS: female murderers, forensic psychiatry, agression

Jarosław Berent, Ustalanie czasu zgonu na podstawie pomiarów temperatury. Część I. Od pierwszych badań z dziewiętnastego wieku do koncepcji opartej na modelu dwuwykładniczym Marshalla-Hoare (Determining the post mortem interval based on temperature measurements, Part I: from the first 19th C. studies to Marshall & Hoare’s double exponential model) str. 209-214

STRESZCZENIE: W pracy dokonano przeglądu piśmiennictwa dotyczącego ustalania czasu zgonu na podstawie pomiarów temperatury. Z uwagi na objętość materiału przedstawiono ją w dwóch częściach. W niniejszej – pierwszej – części przedstawiono poglądy od pierwszych badań wykonanych przez Davey’a w 1839 roku w Londynie do koncepcji opartych na dwuwykładnicznym (sigmoidalnym) modelu chłodzenia ciała ludzkiego opracowanych w 1962 roku przez Marshalla i Hoare. ABSTRACT: The study reviews the literature on determining the post mortem interval by temperature data. Because of the amount of material, it is presented in two parts. The first presents ideas about post mortem cooling of the human body from the first studies carried out by Davey in 1839 in London, up to conceptions based on the double exponential (sigmoid) model elaborated in 1962 by Marshall and Hoare.

Jerzy Janoszka, Apoloniusz Rymkiewicz, Tadeusz Dobosz, Halucynogenne grzyby – łysiczki (Psylocibe). Część I. Charakterystyka, skutki zażycia, rozpoznawanie (Hallucinogenic fungi (Psylocibe), Part I. Characteristics, results of consumption, recognition) str. 215-219

STRESZCZENIE: Spośród 140 gatunków rodzaju Psylocibe około 80 ma działanie halucynogenne. Praca ta przedstawia morfologię tych grzybów i sposoby ich rozpoznawania stosowane przez mikologów. Jak podają „użytkownicy”, normalnie stosowana dawka wynosi około 5-30 świeżych dziko rosnących grzybków albo od 0,5 do 2 gramów suszu, ale wyselekcjonowane odmiany grzybni z upraw na pożywkach mogą zawierać znacznie więcej psylocybiny niż grzyby dziko rosnące. Czas oddziaływania psylocybiny na ludzki mózg wynosi około 4-5 godzin. Toksyczna dawka psylocybiny jest nieznana, ale rodzaj Psylocibe może być łatwo pomylony z innymi, bardzo toksycznymi grzybami. ABSTRACT: From 140 species of genus Psylocibe about 80 have hallucinogenic properties. This paper presents the morphology of these fungi and the mycological methods of their identification. According to information of users, the normal dose is 5-30 fresh wild fungi or about 0,5-2 gram of dried wild fungi tissue, but a select type of mycelium from a glass culture may have significantly higher contents of psilocibine. The effective time on the human brain is about 4-5 hours. The toxic dose of psilocibine is unknown, but genus Psylocibe may be mistaken with other, similar, very toxic fungi. SŁOWA KLUCZOWE: grzyby halucynogenne, Psylocibe, łysiczka KEY WORDS: Halucinogenic fungi, Psylocibe

Stanisław Teleśnicki, Mariusz Patla, Henryk Bołoz, Depresja jako jeden z czynników przestępstwa (Depression as one of the conditionings of crime) str. 220-224

STRESZCZENIE: Dokonanie przestępstwa najczęściej wynika z zaburzeń osobowości, często o typie osobowości aspołecznej. Istnieje grupa przestępstw dokonywanych przez osoby chore psychicznie. Praktyka wynikająca z orzecznictwa psychiatrycznego wskazuje na to, że istnieją grupy przestępstw, w których depresyjne obniżenie nastroju usposabia lub nawet warunkuje dokonanie przestępstwa. Przedmiotem pracy jest analiza typowych dla depresji zachowań, które mogą prowadzić do dokonywania przestępstw. ABSTRACT: The performance of a crime results generally from personality disorders, often from an asocial type of a personality. There is a group of offences performed by mentally ill persons. In psychiatric medico legal practice it can be seen that a depressive decrease in the state of mind predisposes to or even conditions the execution of particular groups of crimes. The aim of this study is to analyze the typical depression related behaviors that may lead to performance of a crime. SŁOWA KLUCZOWE: przestępstwo, depresja, niepoczytalność KEY WORDS: crime, depression, insane

Tomasz Konopka, Błąd lekarski w medycynie alternatywnej (Medical error in „alternative medicine” cases) str. 225-230

STRESZCZENIE: Przedstawiono problem opiniowania sądowo-lekarskiego w sprawach z zakresu tak zwanej medycyny alternatywnej. Osoby praktykujące tę działalność nie ponoszą żadnej odpowiedzialności nie tylko w razie nieskuteczności terapii, ale także gdy wskutek zaniechania poprawnego leczenia spowodują uszczerbek na zdrowiu. ABSTRACT: The author presented the medico legal problems referring to opinionating cases of so-called „alternative medicine”. In Poland people who work in the field of „alternative medicine” are left unpunished when their therapy was ineffective or even caused a decline in the patient’s health. SŁOWA KLUCZOWE: medycyna alternatywna, błąd lekarski KEY WORDS: „alternative” medicine, medical error

Renata Jacewicz, Ewa Gloc, Stefan Szram, Piotr Gałecki, Przypadek mutacji w locus TH01 – analiza sekwencji (A case of mutation at locus TH01 – sequence analysis) str. 231-234

STRESZCZENIE: W toku badań spornego ojcostwa w zakresie 21 loci typu STR odnotowano izolowane wyłączenie w locus TH01. Ojcostwo i macierzyństwo w sprawie zostało potwierdzone z prawdopodobieństwem przekraczającym 99,999%. Analiza sekwencji wskazuje na wyłącznie delecyjny charakter mutacji bez zmian w sekwencji konserwatywnej. ABSTRACT: In a paternity test with 21 short tandem repeats (STRs) an isolated exclusion for the TH01 locus was observed. The probability of paternity or maternity in this case turned out greater than 99,999%. The analysis of sequence idicates only the deletion character of the observed mutation event without any changes in the conservative sequence. SŁOWA KLUCZOWE: mutacja, TH01, ojcostwo KEY WORDS: mutation event, TH01, paternity

Jarosław Berent, Recenzja publikacji multimedialnej Grzegorza Teresińskiego pt.: „Biomechanika potrącenia pieszego” str. 235-236

SŁOWA KLUCZOWE: recenzjaKEY WORDS: review

Jadwiga Kabiesz, Kornelia Droździok, Sprawozdanie z 5th Congress of the Baltic-Medico-Legal Association (BMLA), Department of Forensic Medical Examination, Russia, Saint-Petersburg, 6-9 października 2004 roku str. 237

SŁOWA KLUCZOWE: sprawozdanie, kongres KEY WORDS: review, congress

Jarosław Bednarek, Piotr Engelgardt, Sprawozdanie z II Kongresu Śródziemnomorskiej Akademii Nauk Sądowych – Monastir (Tunezja), 22-25 czerwca 2005 roku (2nd Mediterranean Academy of Forensic Sciences Congress) str. 238-240

SŁOWA KLUCZOWE: sprawozdanie, kongres KEY WORDS: review, congress

Print