Arch Med Sadowej Kryminol. 2004;LIV(4): 179-292

SŁOWA KLUCZOWE: wspomnienie pośmiertne, biografia KEY WORDS: in memory, biography

STRESZCZENIE: Autor w dużym skrócie przedstawił kształtowanie się medycyny sądowej jako odrębnej gałęzi nauk lekarskich w Polsce począwszy od schyłku średniowiecza aż po współczesność. Nawiązał do warunków, w jakich ta dziedzina rozwijała się w okresie rozbiorów Polski i uzyskania przez nią niepodległości. Szczególnie podkreślił zasługi prof. Wachholza i jego uczniów a następnie wielki wysiłek edytorski medyków sądowych w okresie międzywojennym i po drugiej wojnie światowej. Nie omieszkał podkreślić związków, jakie łączyły w tym okresie polską i niemieckojęzyczną medycynę sądową, podając liczne przykłady bardzo bliskich kontaktów obu społeczności w tym zakresie. ABSTRACT: The author briefly presented development of forensic medicine as a separate branch of medical sciences in Poland from the decay of the Middle Ages to date. He comments on conditions in which forensic medicine developed after partitions of Poland and its restoration of independence. He emphasized the merits of Prof. Wachholz and his pupils, as well as the great publishing effort of forensic scientists during the interwar period and after World War II. He did not fail to highlight links between Polish and German forensic medicine and quotes numerous examples of very close contacts between both communities in this field. SŁOWA KLUCZOWE: medycyna sądowa – historia i rozwój, współpraca międzynarodowa. KEY WORDS: forensic medicine, history and development, international cooperation.

STRESZCZENIE:W pracy przedstawiono rys historyczny oraz osiągnięcia naukowe i dydaktyczne Zakładu Medycyny Sądowej Akademii Medycznej w Białymstoku w związku z 50-tą rocznicą jego powstania. ABSTRACT: The paper illustrates the history, scientific and teaching achievements of the Department of Forensic Medicine, Medical University of Bialystok in commemoration of its 50th Anniversary SŁOWA KLUCZOWE: Zakład Medycyny Sądowej, Białystok, historia, osiągnięcia. KEY WORDS: Department of Forensic Medicine, Bialystok, history, achievements.

STRESZCZENIE: W pracy omówiono działalność naukową, publicystyczną i dydaktyczną prof. M. Byrdy, ze szczególnym uwzględnieniem jej pobytu w Zakładach Medycyny Sądowej w Krakowie (1939-1953) i w Białymstoku (1954-1984). ABSTRACT: The paper portrays the scientific, publicist and teaching activities of Prof. M. Byrdy, with special regard to her residence at the Departments of Forensic Medicine in Cracow (1939-1953) and Bialystok (1954-1984). SŁOWA KLUCZOWE: Prof. M. Byrdy, biografia, osiągnięcia. KEY WORDS: Prof. M. Byrdy, biography, achievements

STRESZCZENIE: Zaprezentowano przypadek zgonu wskutek postrzału doznanego w pojedynku honorowym, który odbył się w Krakowie, w r. 1903. Przedstawiono wyniki pośmiertnego badania zwłok ofiary i wydaną na ich podstawie sądowo-lekarską opinię o przyczynie śmierci. Zawarte w niej wnioski, przedyskutowano w świetle obowiązujących wówczas uregulowań kodeksowych penalizujących zbrodnię pojedynku. SŁOWA KLUCZOWE: pojedynek honorowy, postrzał, zgon gwałtowny, zbrodnia pojedynku. KEY WORDS: duel, shotgun injury, violent death, duel as a crime, history of penalization.

STRESZCZENIE:Autorzy przedstawiają wyniki populacyjnych badań pięciu loci DNA, zrealizowanych w ramach projektu w Centre of Excellence in Molecular Biology w Pakistanie. Próbki od 209 niespokrewnionych osób zostały oznaczone dla układów D3S1358, D5S818, D7S820, D18S51 i FGA zgodnie z zaleceniami Combined DNA Index System. Wyniki przedstawiono w postaci tabelarycznej. Częstości alleli były analizowane statystycznie z zastosowaniem testu Chi2. ABSTRACT:  CEMB’s Forensic DNA typing project is directed towards the introduction of DNA typing technique in Pakistan’s criminal justice system so as to exonerate an innocent and wrongly accused person and incriminates the culprit. The present study is a part of the project of CEMB to analyze Sindhi and NWFP (North West Frontier Province) populations for five STR (Short Tandem Repeat) loci out of 13 CODIS (Combined DNA Index System) loci. Allelic frequencies and heterozygosity for STR markers D3S1358, D5S818, D7S820, D18S51 and FGA (FIBRA) were determined. Samples from unrelated individuals were amplified by multiplex PCR using the unlabelled primers for these markers followed by denaturing Polyacrylamide Gel Electrophoresis (PAGE). Statistical analysis was performed to determine the allelic frequencies and was evaluated using the Chi Square Test. KEY WORDS: Forensic biology, STR loci, Allelic frequency, NWFP (North West Frontier Province) and Sindhi population.

STRESZCZENIE:Zatrucia karbamazepiną (Amizepin, Tegretol), stanowią ważny problem toksykologii klinicznej i sądowej, który występuje coraz częściej niezależnie od prowadzonej powszechnie monitorowanej terapii. W pracy przedstawiono metodę analizy jakościowo- ilościowej karbamazepiny (CBZ) obok jej metabolitów: 10,11-epoksydu (CBZ-E) i 10,11-dihydroksy karbamazepiny (CBZ-DH) metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC). W programie badań uwzględniono: izolację badanych związków z osocza krwi z użyciem stałej fazy ekstrakcyjnej SPE Abselut Nexus Varian, ustalenie zakresów kalibracyjnych oraz walidacje parametrów analitycznych. Dyskusja dotyczyła oceny wyników rutynowych badań diagnostycznych przypadków intoksykacji, sprawdzających przydatność praktyczną opracowanej metody. ABSTRACT: Intoxication with carbamazepine (Amizepine, Tegretol) represents a significant problem of clinical and forensic toxicology, which frequently develops independently of the commonly used monitored therapy. In the study a technique of qualitative and quantitative analysis applied to carbamazepine (CBZ) as well as its metabolites carbamazepine 10,11-epoxide (CBZ-E) and 10,11-dihydroxycarbamazepine (CBZ-DH) in biological material using high – performance liquid chromatography (HPLC) was presented. The studies also involve isolation of studied compounds using solid phase extraction, SPE-Abselut NEXUS (Varian), establishment of calibration range and validation of analytical parameters. This was followed by a discussion of results obtained in routine diagnostic investigations in cases of intoxications, corroborating practical suitability of the designed technique. SŁOWA KLUCZOWE: karbamazepina i jej metabolity, izolacja SPE, analiza jakościowo- ilościowa, Metoda HPLC. KEY WORDS: carbamazepine and its metabolites, SPE isolation qualitative and quantitative analysis, HPLC method

STRESZCZENIE: Wypadkowość w pracy ze skutkiem śmiertelnym przyczynowo może być związana z warunkami panującymi w środowisku pracy, zaostrzenia dolegliwości towarzyszących chorobom przewlekłym a także stanem po spożyciu alkoholu. Celem pracy było wykazanie wpływu alkoholu etylowego na wypadkowość w zakładach pracy z uwzględnieniem wykonywanego zawodu, płci i wieku w badanej grupie. Wyłączono ze zbioru osoby, których zgon na terenie zakładu był spowodowany innym czynnikiem zewnętrznym (samobójstwa, zatrucia innymi substancjami niż alkohol). Z dokonanej analizy statystycznej materiału sekcyjnego Katedry Medycyny Sądowej Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach z lat 1992-2001 wynika, że wypadkowość w pracy stanowi około 4-6% wszystkich zgonów w skali rocznej, w tym z udziałem alkoholu etylowego jako czynnika sprawczego 3-15 %. ABSTRACT: Fatal accidents in the workplace can be caused by work conditions, aggravation of a chronic disease or alcohol intoxication. The purpose of this paper was to show the influence of ethyl alcohol on accidents in the workplace with regard to the occupation and age of the examined individuals. A group of victims whose deaths resulted from other external factors (suicide, poisoning by non alcoholic agents, etc.) was separated and not included. Statistical analysis of the autopsies carried out in the Forensic Medicine Department, Silesian University of Medicine, Katowice in the years 1992-2001 showed that accidents in the workplace amounted to 4-6 % of the total number of deaths in the space of a year with alcohol (ethanol) being the causative factor in 3-15 %. SŁOWA KLUCZOWE: wypadki w pracy, nietrzeźwość, związek przyczynowy. KEY WORDS: accident in the workplace, alcohol intoxication, cause and effect relationship.

STRESZCZENIE: W pracy autorzy omawiają kategorię kodeksową długotrwałej choroby realnie zagrażającej życiu, która omyłkowo pojawiła się w kodeksie karnym wskutek błędu legislacyjnego. Ma ona jednak zastosowanie dla przestępstw popełnionych od 1 września 1998 r. do 8 grudnia 2003 r. Kategoria ta jest jednak niemożliwa do zastosowania w praktyce, bowiem jej określenia długotrwały i realnie zagrażający życiu wykluczają się nawzajem. W efekcie powoduje to zmianę kwalifikacji pewnych czynów z art. 156 k.k. na art. 157. § 1 k.k., a w niektórych przypadkach nawet art. 157. § 2 k.k. ABSTRACT: In this paper the authors discuss a legal code description of a wrongly included (as a result of a legislative error) „long-term really life-threatening disease” (dlugotrwala choroba realnie zagrazajaca zyciu) in the Criminal Code. This category of disease – impossible to apply in practice since its terms „long-term” and „realistically lifethreatening” are mutually exclusive – is nonetheless applicable to crimes committed from Sept. 1, 1998 to Dec. 8, 2003. In effect this causes a change in the qualification of certain acts in Art. 156 of the Criminal Code, to include those in Art. 157, Paragraph 1, and in some cases, even extending to acts named in Art. 157, Paragraph 2 of the Criminal Code. SŁOWA KLUCZOWE: kodeks karny, choroba realnie zagrażająca życiu, opiniowanie sądowo-lekarskie. KEY WORDS: criminal code, realistically life-threatening disease, medico-legal opinions.

STRESZCZENIE: Badaniami objęto opinie sądowo-lekarskie opracowane w Katedrze Medycyny Sądowej UM w Łodzi w 2002 r., wybierając i poddając dalszej analizie sprawy, które dotyczyły oceny postępowania medycznego w zakresie chorób wewnętrznych. W tym okresie opiniowano 20 tego typu spraw. Najwięcej przypadków dotyczyło schorzeń układu sercowo-naczyniowego, na drugim miejscu znajdowały się schorzenia układu oddechowego, zaś pozostałe przypadki dotyczyły schorzeń endokrynologicznych. W połowie analizowanych spraw stwierdzono, że postępowanie medyczne nie było prawidłowe, a wszystkie stwierdzone nieprawidłowości procesu diagnostyczno-terapeutycznego nosiły znamiona błędu decyzyjnego. W większości przypadków dopuszczono się nieprawidłowości w trakcie diagnozowania chorego, co polegało na niewykonaniu stosownych badań diagnostycznych lub błędnej interpretacji uzyskanych wyników. ABSTRACT: Legal opinions in the area of internal medicine, opinionated by the Forensic Medicine Department, Medical University of Łódź, Poland in 2002, were selected for further analysis and assessment in the course of medical treatment. During this period opinions were given in 20 cases, most of which concerned cardiovascular, secondly respiratory, followed by, endocrine diseases. In half of the cases analyzed it was determined that medical treatment had been incorrect. All of the objectionable diagnostic and therapeutic procedures evidenced some form of decisional error. In most cases errors were made in the diagnosis, as a result of neglect in performing necessary examinations, or of erroneous interpretation of results obtained. SŁOWA KLUCZOWE: błąd medyczny, choroby wewnętrzne, opiniowanie sądowo- lekarskie. KEY WORDS: malpractice, internal medicine, medico-legal opinions.

SŁOWA KLUCZOWE: badania ojcostwa, pokrewieństwo, szansa ojcostwa, siła wykluczenia, SGM plus. KEY WORDS: paternity testing, blood relation, paternity index, power of exclusion, SGM plus.

STRESZCZENIE: W pracy poruszono kwestie związane z pojęciem wieku w naukach biologicznych i wynikających z tego konsekwencji dla procesu identyfikacji osób zmarłych. Omówione zostały przyczyny i znaczenie różnic pomiędzy wiekiem metrykalnym i rozwojowym wraz z jego składowymi (wiek szkieletowy, zębowy i morfologiczny). Podkreślono znaczenie określenia „wiek w chwili śmierci” oraz zwrócono uwagę na ograniczenia uniemożliwiające precyzyjną ocenę wieku u osób dorosłych. ABSTRACT: The paper contains a review of biological definitions of age and their application in forensic anthropology as a theoretical basis for age at death identification. The authors discuss the reasons and importance of discrepancies between chronological and developmental age. Also emphasized was the significance of “age at death” expression and paying attention to the limitations of age at death estimation. SŁOWA KLUCZOWE: antropologia sądowa, identyfikacja osobnicza, wiek w chwili śmierci. KEY WORDS: forensic anthropology, personal identification, age at death.

SŁOWA KLUCZOWE: bibliografia KEY WORDS: bibliography

SŁOWA KLUCZOWE: kronika KEY WORDS: chronicle