Joanna Stojer

Efekt CSI a postrzeganie pracy biegłych

Z Katedry Kryminalistyki i Bezpieczeństwa Publicznego UJ

p.o. Kierownik: prof. dr hab. J. Czapska

Zagadnieniem poddanym analizie jest potencjalne oddziaływanie seriali i filmów kryminalnych na wyobrażenia laików o medycynie sądowej i kryminalistyce, w szczególności na formułowanie oczekiwań wobec pracy biegłych tych specjalności. Syndrom ten bywa nazywany efektem CSI od tytułu popularnego amerykańskiego serialu Crime Scene Investigation. Badania ankietowe objęły ekspertów: 50 biegłych różnych specjalności, 77 prokuratorów, 119 sędziów, 64 ławników, 161 policjantów oraz 80 laików; wywiady pogłębione przeprowadzono z 20 policjantami; przeprowadzono także zogniskowany wywiad grupowy wśród 15 studentów prawa. W opinii respondentów wyobrażenia laików o medycynie sądowej i kryminalistyce, z którymi stykają się podczas postępowania karnego, mogą w dużej części pochodzić z mediów o charakterze rozrywkowym. Spośród ankietowanych osób, kategorią najrzadziej deklarującą oglądanie seriali kryminalnych, są biegli. Wygórowane oczekiwania wobec ich pracy, inspirowane serialami kryminalnymi, zgłasza około połowa ankietowanych biegłych. Najczęściej zgłaszane oczekiwania wobec biegłych z zakresu medycyny sądowej dotyczą szybkości badań pośmiertnych (aż do podawania przyczyny zgonu podczas oględzin na miejscu zdarzenia), dokładności określania czasu zgonu oraz stosowania rutynowo najbardziej efektownych metod badawczych znanych z seriali.

Słowa kluczowe:

efekt CSI, serial kryminalny, biegły, dowód naukowy