Orzecznictwo rentowe z zakresu psychiatrii – z perspektywy biegłego sądowego

Niewydolność służb społecznych w zakresie zagwarantowania osobie niepracującej minimalnego zabezpieczenia ekonomicznego oraz wysokie bezrobocie powodują, iż otrzymanie świadczeń rentowych jawi się być jedyną formą ucieczki od problemów egzystencjalnych. Po dość liberalnej polityce orzeczniczej organu ZUS w pierwszej połowie lat 90-tych nastąpiło zaostrzenie kryteriów przyznawania świadczeń – poprzez zastąpienie dawnych rent inwalidzkich pojęciem niezdolności do pracy. Autor dokonuje oceny teorii i praktyki orzeczniczej z perspektywy ponad 10-letniej pracy orzeczniczej biegłego Sądu Okręgowego w Krakowie. Schorzenia psychiczne zajmują trzecie miejsce co do częstości wśród zaburzeń będących powodem orzekania o długotrwałej niezdolności do pracy. Schorzenia psychiatryczne, jak mało które schorzenia innych specjalności – nie wymagają posługiwania się nowoczesnymi metodami diagnostyki instrumentalnej. Jedynym obszarem wspierającym diagnostykę kliniczną są badania psychologiczne – szczególnie w obszarze oceny głębokości deficytów intelektualnych. Kliniczna diagnoza w psychiatrii ma charakter deskryptywny: „jak lekarz psychiatra w rejonie widzi lub chce widzieć pacjenta w trakcie wizyty – tak też go opisuje w dokumentacji lekarskiej”. Problemem staje się weryfikacja realnego nasilenia zaburzeń psychicznych w trakcie krótkiego badania – jakim jest badanie lekarza orzecznika ZUS, czy biegłego sądowego. Szczególne znaczenie orzecznicze należy przypisać dokumentacji lekarskiej: w tym systematyczności leczenia, stosowanej farmakoterapii, leczeniu szpitalnemu i jego długości, itp.

Słowa kluczowe: orzecznictwo rentowe, zaburzenia psychiczne