Spis treści

Roman Wachowiak, Artur Teżyk, Analiza toksykologiczna wybranych beta-adrenolityków w diagnostyce zatruć (Toxicological analysis of selected beta-adrenergic blockers in diagnosis of intoxications) str. 289-299

STRESZCZENIE: Praca dotyczy opracowania efektywnych metod analizy jakościowo-ilościowej wybranych beta-adrenolityków przydatnych zarówno w monitorowanej terapii, jak i tanatologicznej diagnostyce zatruć. W badaniach wykorzystano metodę chromatografii gazowej (GLC) oraz wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC). Dla celów izolacji badanych związków z materiału biologicznego zastosowano metody klasycznej ekstrakcji oraz użyto fazy stałe (SPE); Extrelut-20 (Merck); Abselut Nexus (Varian) i STRATA C - 18 E (Phenomenex). Program badawczy dotyczył analizy najczęściej stosowanych pochodnych: Atenolol, Acebutol, Metoprolol, Oxprenolol, Praktolol, Propranolol, Bunitrolol, Bupranolol, Labetolol. ABSTRACT: The study aimed at finding effective techniques of qualitative and quantitative analysis of selected beta-adrenergic blockers, useful both for monitoring of therapy and for thanatological diagnosis of intoxications. The studies took advantage of gas chromatography (GLC) and high performance liquid chromatography (HPLC). For isolation of studied compounds from biological materiał, classical and solid phase extraction procedures (SPE) Extrelut-20 (Merck), Abselut Nexus (Varian), STRATA C - 18 E (Phenomenex) were used. The program included the analysis of most frequently applied derivatives: Acebutol, Atenolol, Bunitrolol, Bupranolol, Labetolol, Metipranolol, Metoprolol, Oxprenolol, Practolol, Propranolol. SŁOWA KLUCZOWE: peta-adrenolityki, izolacja, analiza jakościowoilościowa, chromatografia GLC, HPLC KEY WORDS: beta-adrenergic blockers, isolation, qualitative and quantitative analysis, GLC and HPLC chromatographies

Filip Bolechała, Andrzej Polewka, Franciszek Trela , Andrzej Zięba , Jan Kołodziej, Samobójstwa kobiet i mężczyzn w materiale krakowskiego Zakładu Medycyny Sądowej - analiza porównawcza (Male and female suicides in the materiał of Department of Forensic Medicine in Kraków - comparative analysis) str. 301-311

STRESZCZENIE: W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań nad samobójstwem dokonanym, uzyskanych na bazie współpracy Zakładu Medycyny Sądowej i Kliniki Psychiatrii w Krakowie. Ich celem było wyłonienie podobieństw oraz różnic pomiędzy kobietami a mężczyznami w obrębie zjawiska samobójstwa. Analizowano przypadki samobójstw dokonanych jakie miały miejsce na terenie Krakowa i okolic w latach 1991-2000. Dokonano porównania grupy kobiet i mężczyzn pod względem aspektów medycznosądowych i obrazu psychospołecznego. Przedstawiono zarys piśmiennictwa dotyczący tego tematu, a otrzymane wyniki porównano z wcześniejszymi badaniami z rejonu krakowskiego. ABSTRACT: The study presents the results of research into completed suicide obtained by cooperation between the Department of Forensic Medicine and the University Psychiatry Department in Kraków. The aim of the research is to determine similarities and differences among the cases of completed suicide depending on the sex of the subjects. The authors analyzed cases of completed suicide committed in Kraków and its environs in the years 1991-2000. The groups of females and males have been compared from the point of view of medicalforensic and psychosocial aspects. The authors also present a sketch of the bibliography regarding the topie, and the comparison between the results of the present study and the results of earlier studies from Kraków environs on the phenomenon of suicide. SŁOWA KLUCZOWE: kobiety i mężczyźni, samobójstwo dokonane, podobieństwa i różnice KEY WORDS: females and males, completed suicide, similarities and differences

Bogusław Sygit, Elżbieta Bloch-Bogusławska, Karol Śliwka, Ewolucja Praw Chorego w ustawodawstwie polskim 1918-1998 na tle standardów Unii Europejskiej (Evolution of the Patienfs rights in polish legislation over the period of 1918-1998 against the background of European Community Norms) str. 313-323

STRESZCZENIE:Przedstawiono ewolucję praw pacjenta w latach 1918-1998 w ustawodawstwie polskim. Omówiono je w grupie aktów prawnych dot. praktyki lekarskiej i aktów prawnych dot. zakładów leczniczych. Ponadto omówiono prawa pacjenta przedstawione w dokumentach Rady Europy. ABSTRACT: The evolution of patienfs rights covering the years of 1918-1998 in Polish legislation is presented. These rights have been discussed within the group of law acts pertaining to medical practice and to health care institutions. The patien's rights included in the European CounciTs documents have also been considered. SŁOWA KLUCZOWE: prawa pacjenta, praktyka lekarska, zakłady lecznicze KEY WORDS: patienfs rights, medical practice, health care institutions

Agnieszka P. Jurczyk, Jarosław Berent, Leszek Markuszewski, Stefan Szram, Zawał serca jako wypadek przy pracy w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Część I. Nadmierne obciążenie wykonywaną pracą (Myocardial infarction as work accident in Supremę Court decisions. Part I. Excessive stress of work performed) str. 325-332

STRESZCZENIE: W pracy przedstawiono poglądy Sądu Najwyższego na uznanie zawału serca jako wypadku przy pracy. Wynika z nich, że za przyczynę zewnętrzną zawału serca u pracownika można przyjąć nadmierne obciążenie fizyczne lub psychiczne wykonywaną pracą, przy czym nadmierność tego obciążenia każdorazowo winna być oceniana indywidualnie w odniesieniu do konkretnej sytuacji. ABSTRACT: This paper deals with Polish Supremę Court opinions on the acceptance of myocardial infarction as work accident. From them the principle emerges that excessive physical or mental work stress can be accepted as the external cause of myocardial infarction in an employee, whereby the excess strain should be judged in each case individually and with reference to the individual situation. SŁOWA KLUCZOWE: zawał serca, wypadek przy pracy, przyczyna zewnętrzna, Sąd Najwyższy KEY WORDS: myocardial infarction, work accidents, external cause, Supremę Court

Agnieszka P. Jurczyk, Jarosław Berent, Leszek Markuszewski, Stefan Szram, Zawał serca jako wypadek przy pracy w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Część II. Wykonywanie pracy przeciwwskazanej ze względu na stan zdrowia (Myocardial infarction as a work accident in Supremę Court decisions. Part II. Job contraindicated due to an employee's state of health) str. 333-338

STRESZCZENIE: W pracy przedstawiono drugą część poglądów Sądu Najwyższego na uznanie zawału serca jako wypadku przy pracy. Wynika z nich, że orzecznictwo Sądu Najwyższego jest w niektórych przypadkach wewnętrznie sprzeczne. W jednych przypadkach uznaje się bowiem za przyczynę zewnętrzną dopuszczenie do pracy pracownika, u którego stan jego zdrowia stanowi przeciwwskazanie do wykonywania jego obowiązków, zaś w innych przyjmuje się, że praca, która nie byłaby szkodliwa dla osoby zdrowej nie może być przyjęta za przyczynę zewnętrzną u osoby z obciążeniami zdrowotnymi. Przyczyną zewnętrzną może być także według Sądu Najwyższego dopuszczenie do pracy pracownika bez aktualnych badań lekarskich, a nawet nieprzeprowadzenie w terminie badań okresowych. ABSTRACT: This paper presents the second part on opinions given by the Polish Supremę Court on the acceptance of myocardial infarction as work accident. This it can be seen that, in certain cases, the judgements of the Court are contradictory. For in some cases, an external cause is recognized in the act of permitting employees to work whose state of health would contraindicate the performance of their duties, while in others, the principle is accepted that work duties not considered harmful for healthy people cannot be deemed an external cause for people with health problems. An external cause according to the Supremę Court may also be the act of allowing an employee to work without a valid medical examination, or even by not conducting routine required work-related medical examinations on time. SŁOWA KLUCZOWE: zawał serca, wypadek przy pracy, przyczyna zewnętrzna, Sąd Najwyższy KEY WORDS: myocardial infarction, work accidents, external cause, Supremę Court

Eduardas Vaitkevićius, Egidijus Kurapka, Hendryk Malewski, Wybrane zagadnienia stosowania broni na naboje Floberta (Some issues concerning the use of firearms used with Flobert cartridges) str. 339-345

STRESZCZENIE: Celem pracy jest analiza i ocena prawno-kryminalistycznych i kryminologicznych zagadnień powiązanych z nabywaniem, dysponowaniem i używaniem broni na amunicję Floberta. Broń na naboje Floberta jest przeznaczona do celów szkoleniowych (nauki strzelania) w pomieszczeniach zamkniętych. Biorąc pod uwagę, że energia kinetyczna pocisków Floberta nie osiąga 7,5 J, rząd litewski ustalił, że na Litwie broń na taką amunicję od 1999 roku jest w swobodnej sprzedaży, a jedynym ograniczeniem jest wiek nabywającego (18 lat). Przy takim porządku prawnym popyt na broń na naboje Floberta jest znaczny. Na Litwie mającej około 3,5 min mieszkańców każdego roku sprzedaje się kilka tysięcy sztuk tego rodzaju broni i najczęściej są one wykorzystywane niezgodnie z przeznaczeniem. ABSTRACT:  The aim of the work is to analyze and evaluate legał, criminalistic and criminological problematic issues appearing in Lithuania due to circulation of firearms designed for the Flobert cartridge. The purpose of guns with the Flobert cartridge is shooting training in closed areas. Provided the kinetic energy of Flobert cartridge is not bigger that 7,5 J. the guns meant for those bullets have been classified to unlimited circulation of guns sińce 1999 in Lithuania. Now these firearms can be purchased by anyone over 18. Due to this reason the demand for these firearms has increased. The sale of these firearms amounts to several thousands (the population of Lithuania is more than 3.5 million). The analyses of the authors show that these firearms are not used in accordance with their purpose. Experimental practice and experimental research proved that these firearms can cause serious bodily injuries. The latter fact allowed the authors to formulate propositions regarding legał regulation of circulation of these firearms. SŁOWA KLUCZOWE: balistyka, naboje Floberta, amunicja, broń KEY WORDS: ballistics, Flobert cartridge, ammunition, weapon

Krzysztof Woźniak, Jerzy Pohl, Samobójcze postrzały z broni śrutowej po wprowadzeniu lufy do ust a ryzyko błędnej oceny na miejscu ujawnienia zwłok (Suicidal intraoral shooting using a shotgun - risk of misinterpretation at the scene) str. 347-355

STRESZCZENIE: Przedstawiono opis dwóch przypadków śmierci w wyniku samobójczego postrzału w usta z broni śrutowej. W pierwszym przypadku zwłoki znaleziono na półce skalnej szczytu Świnica w Tatrach. Znaleziona przy zwłokach broń (pistolet na naboje śrutowe) była podstawową wskazówką do poszukiwania na ciele ofiary obrażeń postrzałowych. Drugi przypadek dotyczy 38-letniego mężczyzny, znalezionego w wiejskim domu, z rozległymi obrażeniami czaszki (w tym twarzoczaszki). Na miejscu ujawnienia zwłok nie było broni palnej, gdyż została ona uprzednio ukryta przez członka rodziny, który odkrył zwłoki. ABSTRACT: The authors presented two cases of suicidal single intraoral shooting by a shotgun. The first case relates to a victim found near the peak of Świnica in the Tatra mountains. When the circumstances could have suggested fatal fali from a height and minutę, insignificant external injuries were found, the pistol found at the scenę has been the most important indicator leading to the actual cause of death. The second case relates to a 38-year-old małe found in his family house in a village. Severe internal cranial injury (bone fragmentation) was diagnosed at the scenę. A self-made weapon was previously removed and hidden from the scenę by a relative of the victim. Before regular forensic autopsy X-ray examination was conducted which revealed multiple intracranial foreign bodies of a shape of a shot. After the results of the autopsy the relative of the deceased indicated the location of the weapon. SŁOWA KLUCZOWE: broń śrutowa, broń śrutowa krótka, samobójstwo, obrażenia postrzałowe KEY WORDS: shotguns, smali shotguns, suicide, gunshot injuries, intraoral shooting

Ewa Rzepecka-Woźnlak, Lucyna Rudnicka-Sosin, Tomasz Konopka, Dysplazja włóknisto-mięśniowa lewej tętnicy wieńcowej przyczyną nagłego zgonu młodego mężczyzny (Sudden cardiac death of a young małe due to fibromuscular dysplasia of the left coronary artery) str. 357-362

STRESZCZENIE:Najczęstszą przyczyną zgonów z powodu chorób układu krążenia jest miażdżyca tętnic i jej powikłania. Inne znamiennie rzadsze zmiany chorobowe tętnic także mogą prowadzić do nagłej śmierci. Przedstawiamy ciekawy przypadek nagłego zgonu młodego 31 letniego mężczyzny. Badania pośmiertne wykazały zwężenie światła i zakrzepicę lewej tętnicy wieńcowej na podłożu dysplazji włóknisto-mięśniowej, a w mięśniu lewej komory blizny. Zaburzenia hemodynamiczne i zmniejszona wydolność lewej komory serca stały się przyczyną nagłej śmierci mężczyzny. ABSTRACT: Arteriosclerosis and its complications are the most frequent cause of death due to cardiovascular diseases. Other different, considerably rare arterial changes can lead to a fatal result as well. The authors presented a case of a 31-year-old male. Postmortem examination revealed a narrowed lumen and thrombosis of the left coronary artery due to fibromuscular dyspasia and scarification of the myocardium. Hemodynamic disturbances due to left ventricular failure lead to the death of the young adult. SŁOWA KLUCZOWE: nagły zgon, dysplasia włóknisto-mięśniowa, tętnica wieńcowa. KEY WORDS: sudden death, fibromuscular dysplasia, coronary artery.

Roman Hauser, Tomasz Gos, Paweł Lipowski, Jerzy Kuczkowski, Wylewy krwawe w siatkówkach jako istotny dowód wskazujący na okoliczności ich powstania (Retinal hemorrhages as a case for shaking trauma. Case report) str. 363-368

STRESZCZENIE: W pracy przedstawiono interesujący przypadek, w którym dokładna analiza akt sprawy pozwoliła na ustalenie okoliczności i czasu powstania obrażeń mózgowia u 6 tygodniowego dziecka. Efektem analizy dotyczącej mechanizmu powstania tych obrażeń było zaproponowanie wprowadzenia do diagnostyki sekcyjnej badań morfologicznych dna oka oraz nerwów czaszkowych. ABSTRACT: An interesting shaking trauma case was reported. A detailed analysis of the pattern of injuries and their progress allowed to reconstruct the mechanism and time point of cerebral lesions in a 6 week old infant who survived the impact. The necessity of postmortem investigation of the fundus and cranial nerves in fatal cases of shaking trauma is stressed. SŁOWA KLUCZOWE: wylewy krwawe w siatkówkach, zespół potrząsanego dziecka, opiniowanie sądowo-lekarskieKEY WORDS: retinal hemorrhages, whiplash shaken infant syndrome, forensic opinion

Roman Hauser, Michał Kaliszan, Stanisław Bardzik, Kontrowersje wokół przecinka. Głos w dyskusji (Controversies concerning the comma. The voice in the discussion) str. 369-373

STRESZCZENIE: W pracy przedstawiono przypadek, który został zaopiniowany zgodnie z przesłaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 lipca 2003r. Wyrok ten, przez istotną zmianę stanu prawnego polegającą na powrocie do treści art. 156 § 1 pkt 2 KK zgodnej z ustawą Kodeks karny z 6 czerwca 1997 r., zmusza do opiniowania wbrew medycznej logice i sądowo-lekarskiemu doświadczeniu. ABSTRACT: In the article, a case is presented, which was assessed in accordance with the Constitutional Tribunal sentence of July 7l h , 2003. Due to an essential change in the legał system entailing a return to the contents of art. 156 § 1 p. 2 of the Penal Code resolved on June 6l h , 1997, this sentence caused the forming of the opinions which are medically illogical and contradictory to medico-legal experience. SŁOWA KLUCZOWE: nowy Kodeks karny, opiniowanie lekarskie, art. 156 Kodeksu karnego KEY WORDS: new Penal code, medical opinion, art. 156 of Penal code

Grzegorz Teresiński, Sprawozdanie z połączonych Konferencji AAAM i IRCOBI oraz Kursu IRCOBI Lizbona, 22-26 września 2003 r., Warszawa, 13-15 października 2003 r. str. 375-377

SŁOWA KLUCZOWE: sprawozdanie konferencyjneKEY WORDS: conference report