Paulina Całka, Marzanna Ciesielka, Grzegorz Buszewicz, Grzegorz Teresiński

Zmienność żołądkowej dehydrogenazy alkoholowej a ryzyko uzależnienia od alkoholu


Variation in gastric alcohol dehydrogenase and the risk of alcohol dependence


1Katedra i Zakład Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
2Studium Medycyny Molekularnej
1Chair and Department of Forensic Medicine, Medical University in Lublin
2Postgraduate School of Molecular Medicine

Streszczenie
Uzależnienie od alkoholu stanowi problem zarówno medyczny, jak i społeczno-ekonomiczny. Jest zaliczane do
chorób o charakterze wieloczynnikowym, czyli takich, za które odpowiadają relacje gen–gen oraz gen–środowisko.
Wieloośrodkowe badania nad genetycznym podłożem alkoholizmu podkreślają znaczenie genów kodujących
enzymy szlaku rozkładu etanolu w organizmie ludzkim, szczególnie dehydrogenazy alkoholowej (ADH)
w rozwoju choroby. Z pięciu klas dehydrogenaz alkoholowych związek z uzależnieniem od alkoholu wykazują izoenzymy
klasy I i IV. Klasa IV jest szczególnie interesująca ze względu na jej występowanie w górnym odcinku przewodu
pokarmowego, głównie w żołądku. Nie wykazano aktywności tego enzymu w wątrobie. Polimorfizm pojedynczych nukleotydów
(SNP) genu kodującego tę klasę, czyli ADH7, wpływa na jej aktywność utleniającą etanol w świetle żołądka
i tym samym na metabolizm pierwszego przejścia ( FPM) tej substancji. Opublikowane wyniki różnych ośrodków badawczych
pokazują, że konkretne zmiany typu SNP w genie ADH7 mają odmienne znaczenie dla ryzyka uzależnienia
od alkoholu w zależności od badanej populacji.
Słowa kluczowe: ADH7, alkoholizm, metabolizm pierwszego przejścia.
Abstract
Alcohol dependence is both a medical and socioeconomic problem. The disease is multifactorial, i.e. its development
is attributable to gene-gene and gene-environment interactions. Multi-centre studies investigating the genetic background
of alcoholism stress the role of genes encoding enzymes of the ethanol decomposition pathway in the human
body, particularly alcohol dehydrogenase (ADH), in the development of alcohol dependence. Among five classes of
alcohol dehydrogenases, class I and IV isoenzymes have been found to be associated with alcohol dependence. Class
IV is of particular interest due to its occurrence in the upper gastrointestinal tract, mainly in the stomach. No activity
of the enzyme has been demonstrated in the liver. Single nucleotide polymorphism (SNP) of the gene encoding ADH
class IV (ADH7) affects its ethanol-oxidizing activity in the gastric lumen, thereby influencing the first-pass metabolism
(FPM) of the substance. The findings published by various research centres have demonstrated that specific SNP
changes in the ADH7 gene are of different significance for the risk of alcohol dependence according to the population
studied.
Key words: ADH7, alcoholism, first-pass metabolism.

Pełna wersja w .pdf

Print